ثبت طرح های صنعتی

حقوق مالکیت معنوی

حقوق مالکیت معنوی به حقوقی گفته می شود که از تراوشات مغزی انسان ناشی شده است .

جنبه ابتکاری داشته ، قانون به مالک آن ( ثبت کننده )  حق استفاده انحصاری برای مدت معین  می دهد.

و دارای ارزش اقتصادی ، قابلیت خرید و فروش داشته ، در عین حال موضوع آن عینی نباشد .

برای این حق  بعضی از اساتید علم حقوق از نام “مالکیت های فکری” استفاده می کنند.

چون منشاء این حقوق را فکر و اندیشه انسان می دانند.

اما برخی دیگر واژه “مالکیت معنوی”را مناسب تر می دانند .

بنظر می رسد مالکیت معنوی درست تر باشد چون همه جنبه های  این حقوق مستقیماً از فکر و اندیشه انسان ناشی نمیشود ، (علامت تجاری – نشان جغرافیایی…).

اما وجه مشترک همه آنها  فقط مادی نبودن آنها است (غیر قابل لمس) که در یک زیر مجموعه قرار داده شده اند .

از طرفی اموال مادی (قابل لمس) بوجود مالک آن وابسته نمی باشد. یعنی  توسط  مالک  بوجود نیامده بلکه قبل از مالک ، آن مال وجود داشته ، شاید در تملک شخص دیگری بوده است .

اما اموال معنوی وجود آن وابسته به وجود پدید آورنده آن است و یعنی اگر پدید آورنده آن  وجود نداشت قطعاً آن مال  در آن زمان و آن مکان پدید نمی آمد .

یا قابل ارتقاء و تکمیل توسط اشخاص دیگر هم اتفاق نبود .

1-ثبت ملی

روش ثبت ملی به مانند ثبت در کشور مبدا (داخلی) می باشد .

یعنی متقاضی باید پس از انتخاب کشور هدف با انتخاب وکیل یا مراجعه حضوری (بستگی به قانون ملی کشور هدف دارد) کلیه مدارک را به زبان کشور هدف ترجمه کند .

سپس پس از تایید مراجع ذی صلاح به اداره مربوطه ارائه نماید که مستلزم هزینه و زمان بیشتری خواهد بود.

2- ثبت منطقه ای:

گروهی از کشورها دارای معاهده همکاری منطقه ای می باشند که در صورت ثبت در یکی از کشورهای عضو، سایر کشورهای عضو آن معاهده آن طرح را حمایت خواهند نمود.

اتحادیه های منطقه ای شامل حوزه های ذیل می باشند.

الف- اداره منطقه مالکیت صنعتی آفریقا (ARIRO) برای حمایت از طرح ها در کشورهای آفریقایی انگلیسی زبان

ب – اداره طرح های بلوکس (BDO) برای حمایت در بلژیک هلند و لوکزامبورگ

ج – اداره هماهنگ سازی بازارهای داخلی (OHIM) برای طرح های اتحادیه ای در کشور عضو اتحادیه اروپایی

د – سازمان مالکیت معنوی آفریقا (OAPI) برای حمایت از کشورهای آفریقائی فرانسه زبان.

چه طرح هایی تحت حمایت قانون طرح های صنعتی قرار ندارند؟

1-     طرح هایی كه جدید یا اصیل نباشند

2-     طرح هایی كه قبل از تسلیم اظهارنامه در هر نقطه ای از جهان افشا شده باشند.

3-     طرح هایی كه بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشند.

4-     طرح هایی كه حاوی نمادها یا نشانه های رسمی باشند.

5-     طرح هایی كه درنتیجه عملكردفنی بدون تغییر ظاهری ایجاد شوند.

6-     طرح هایی كه نتوان آنرا جای دیگری ساخت

7-     طرح هایی كه شکل ثابت ندارند

8-     قسمتی از یک طرح که به تنهایی مفهومی ندارد

9-     طرح هایی که عیناً در طبیعت وجود دارند

10-  اشکال هندسی

11-  طرح هایی که به الکتریسیته وابسته هستند

مدارک و شرایط  مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی

1- تکمیل دو نسخه اظهارنامه طرح صنعتی :

اظهارنامه باید در فرم مخصوص و به زبان فارسی تنظیم شده و پس از ذکر تاریخ، توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی امضاء شود.

(ماده ی 68) در صورتی که اسناد ضمیمه اظهارنامه و سایر اسناد مربوط،به زبان دیگری غیر از فارسی باشد،

ارائه اصل مدارک مورد نیاز همراه با ترجمه عادی کامل آن ها الزامی است.

مع ذلک اگر ترجمه کامل این مدارک برای متقاضی میسر نباشد می توان خلاصه آن ها را به فارسی ضمیمه نماید،مرجع ثبت در صورت لزوم می تواند در جریان بررسی اظهارنامه،ترجمه رسمی مدارک مذکور را مطالبه کند.

چنانچه اصطلاحات فناوری و اطلاعات به کار رفته در اسناد مذکور،معادل فارسی نداشته باشند ذکر همان اصطلاحات کفایت می کند.

اظهارنامه طرح صنعتی وفق ماده ی 70،باید حاوی نکات زیر باشد:

* اسم، نشانی، کدپستی، شماره ملی، تابعیت و سمت متقاضی یا نماینده قانونی وی و در صورتی که متقاضی شخص حقوقی است.

ذکر نام، نوع فعالیت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعیت، مرکز اصلی و عندالزوم هر شناسه دیگر الزامی است.

* اسم،اقامتگاه و کدپستی شخص یا اشخاصی که صلاحیت دریافت ابلاغ ها در ایران را دارند،در صورتی که متقاضی مقیم ایران نباشد.

* اسم و اقامتگاه طراح در صورتی که متقاضی همان طراح نباشد،

* ذکر کالا و طبقه ای که متقاضی درخواست ثبت طرح برای آن را دارد.

* تاریخ، محل و شماره اظهارنامه یا گواهی نامه طرح صنعتی در خارج، در صورت درخواست حق تقدم.

* تعیین ضمائم

این درخواست باید مشتمل بر نکات ذیل باشد:

1-تاریخ و شماره اظهارنامه اصلی

2-طبقه بندی بین المللی مرتبط با اظهارنامه اصلی

3- کشور یا کشورهایی که اظهارنامه اصلی در آن جا تسلیم شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه ای یا بین المللی مبنای حق تقدم باشد؛ذکر ماخذ آن.

4- تاریخ اظهارنامه همان تاریخ تسلیم آن به اداره مالکیت صنعتی است.

مشروط بر این که در زمان تسلیم،اظهارنامه حاوی کلیه اطلاعاتی باشد که شناسایی متقاضی و همچنین نمایش گرافیکی کالای متضمن طرح صنعتی را میسر سازد.

5- در صورتی که متقاضی مدعی دو یا چند اظهارنامه پیشین باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم ترین آن ها محاسبه می شود.

6- مدارک نمایندگی، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.

شرایط و مشخصات فنی تصاویر ارسالی

1- سایر تصاویر حداکثر A4 باشد وحتماَ بصورت عمودی اسکن شود.
2- در تصویر ارسالی طرح باید در یک زمینه ساده،به نحوی که قابل رویت باشد قرار گیرد.
3- تصویر کالا بصورت رنگی باشد و حداکثر حجم آن  KB500 باشد.

4-  تکمیل فرم اظهارنامه ثبت طرح صنعتی؛

5- مدارك مثبت هویت متقاضی؛

• اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کپی کارت ملی؛
• اشخاص حقوقی: آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء

6-  مدارك نماینده قانونی:

درصورتی که تقاضا توسط نمااینده قانونی (وکیل، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و …) به عمل آید مدارک آن ضمیمه گردد.

7-  مدارک مثبت هویت طراح:

ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی طراح

8-  ارائه نمونه از طرح صنعتی مورد درخواست برای ثبت.

• اگر طرح صنعتی دو بعدی باشد، پنج نمونه از شكل یا تصویر گرافیكی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده.
• اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، پنج نمونه از شكل یا تصویر گرافیكی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده از تمامی جوانب طرح مورد تقاضا.